Het Federation-Cup optreden van Kiki Bertens afgelopen zondag was mentaal gezien consistenter dan we afgelopen februari van haar zagen. In Dubai sloeg ze van woede nog een racket kapot, toen ze de eerste ronde niet doorkwam. In een gesprek met het magazine Helden vertelde Bertens onlangs dat ze ondanks haar successen op de tennisbaan vaak een negatief zelfbeeld heeft:
‘’Ik heb van nature de neiging om een glas halfleeg te zien”, zei ze over haar eigen mentale verwerking van succes en falen.
Dit zie je vaker bij hoog presterende individuen. Dit komt volgens sportpsychologen mede door de druk die de complimenten uit de omgeving met zich mee kunnen brengen. Google de naam ‘Bertens’ en je krijgt pagina’s vol met lovende teksten over ‘het Wateringse talent’. Juist in dat benoemen van ‘talent’ schuilt het gevaar.
Want wat als je na altijd dat ‘talent’ te zijn geweest op een hoger niveau komt, tegen zwaardere tegenstanders speelt en vaker verliest? Betekent dat dan dat je eigenlijk geen talent hebt? En is elk verlies dan niet een flinke deuk voor het ego met mogelijk een identiteitscrisis tot gevolg?
Onderzoek van o.a. de Amerikaanse prof. dr. Carol Dweck toont aan dat mensen die complimenten krijgen voor hun talent, verlies meer toeschrijven aan aangeboren eigenschappen in plaats van aan de strategie die ze hebben toegepast of de moeite die ze hebben gedaan om te slagen. Verliezen als je gelooft in aangeboren talent is zodoende veelal eng en pijnlijk, terwijl verliezen als je gelooft in de ontwikkelbaarheid van je vaardigheden/capaciteiten juist nieuwe inzichten biedt voor het volgende prestatiemoment.
Het is goed mogelijk dat Bertens een minder stabiel zelfbeeld heeft gekregen door alle complimenten rond haar talent. Om Bertens stabieler te laten spelen zou haar omgeving dus minder moeten aansturen op haar aangeboren vaardigheden en haar meer informatie kunnen geven over waarom het spel succesvol danwel minder succesvol was. Welke speelstrategieën waren effectief? Waar kan ze nog doelbewust op trainen? Zo wordt verliezen simpelweg een bron van informatie waardoor je jezelf kunt verbeteren. Juist dát is waar topsporters goed in zijn en waar ze wel een stabiel zelfbeeld uit kunnen halen; het continu bijschaven van hun capaciteiten!
Merk je dat dit ook bij jou speelt in de sport of op andere prestatiedomeinen? Dan kan je met concrete tips & tricks hier verandering in brengen om een stabieler zelfbeeld rond je prestaties te krijgen! Kom eens langs bij onze sport- en prestatiepsycholoog Myrthe van Stralen voor een vrijblijvend gesprek.
