Trainen met hoogtemaskers is de laatste jaren populair geworden binnen verschillende sporten om de prestatie te verbeteren. Wie op internet zoekt op ‘hoogtemasker’ komt al snel grootse beweringen en spectaculaire plaatjes tegen. Maar hoe zit het nu? PhysioLab’s bewegingswetenschapper Tess zocht het uit:
Hoe werkt een hoogtemasker?
Het idee is dat het trainen met zo’n masker, net als trainen op hoogte, het uithoudingsvermogen kan verbeteren. Hoogtemaskers bevatten ventielen die de in- en uitstroom van lucht in meer of mindere mate kunnen beperken. De verminderde toevoer van zuurstof naar je longen zou op die manier het trainen op hoogte simuleren.
Werkt dit?
Er is een belangrijk verschil tussen trainen met en hoogtemasker en werkelijk trainen op hoogte. Het effect van hoogtetraining wordt veroorzaakt door een lagere zuurstofdruk in de lucht. Een hoogtemasker zorgt er alleen voor dat er minder makkelijk lucht in je longen terecht komt, terwijl de zuurstofdruk nog steeds hetzelfde is. Hierdoor is het onmogelijk om met een hoogtemasker het werkelijk trainen op hoogte te simuleren (Porcari et al. 2016). Bovendien is het ook nog maar de vraag of trainen op hoogte de sportprestatie überhaupt verbetert (Vogt & Hoppeler, 2010).
Wat doet zo’n masker dan wel?
Is een hoogtemasker dan volledig zinloos? Misschien. Maar misschien ook niet. De naam is in ieder geval verkeerd. Door het masker moet je meer moeite doen om lucht binnen te krijgen dan zonder masker. Hierdoor kan het zijn dat je je (hulp-) ademhalingsspieren versterkt door het trainen met een hoogtemasker, al lijkt dit alleen in rust zo te werken. Bij goed getrainde personen is de kans echter klein dat het masker ook daadwerkelijk de sportprestatie verbetert (Illi et al., 2012). Sterker nog: door het trainen met het masker op wordt de ademhaling de beperkende factor tijdens het trainen en kan je daardoor minder goed je beoogde trainingsprikkel bereiken.
De enige tak van sport waarbij er enigszins in sport specifieke situaties getraind kan worden met een hoogtemasker zijn vechtsporten. Een goed geplaatste trap of stoot kan een vechter de adem tijdelijk ontnemen. Met het masker is het theoretisch mogelijk in deze situatie de focus te trainen, maar dit is vooral een mentale training. Tot nog toe lijkt het er dus op dat een hoogtemasker er vooral voor zorgt dat je eruit ziet als Hannibal Lecter, zonder dat dit echt effect heeft op je sportprestatie ;).
